Waxay ahayd bishii 12aad 2019 markii magaalada Wuuhaan ee dalka Shiinaha uu Ka dilaacay caabuqa ‘Coronavirus’ kuna suntan COVID-19, Judhiiba wuxuu Ku fiday Dunida daafaheeda, waxa uu sahayday inka badan malyuun ruux, waxa uu joojiyey isku socodkii aduunka gebi ahaantiiba, waxa uu sameeyey in taariikhda Abid markii ugu horaysey dalalka aduunka ummadaha Ku nool in ay mudo maxaabiis guryahooda Ku noqdaan, markii lagu soo rogay Bandoo, waxa istaagay shaqooyinkii, ganacsigii, waxsoosaarkii, taariikhda islaamka in kor u dhaafaysa 1400 oo sanadood waxa dhacday in markii ugu horaysay masaajidadii Xaramaynka in irdihii loo xidhay oo xujaydii Dunida la hakiyey.
Mudo dabadeed iyada oo la moodaayey in saxalkii sii baxaayo oo dhaqdhaaq bilaabmaayo, ayuu soo laba kacleeyey oo wadamo badan oo aduunka ah mowjadii labaad ee COVID-19 ayaa hirdiday iyaga oo hujuunkii hore weli kasoo kaban, kaga darane weli looma caal helin oo dawadiisii waa la raacdaynayaa, oo khubarada daawooyinka aduunku aadbay ugu howlanyihiin,
Dhanka kale waxa Soo hirraaya isbedelo badan haday noqoto dhaqaale, cudud iyo magac, waayo wuxuu covid-19 kalifay in wadamo qani ahaa uu cunsiiyey kaydkoodii oo wax u danbayn, kuwo kalana kobaca dhaqaale laxaadle uu u kobcay dhaqaalihii durba,
Se ifafaalada Ka muuqata aduunka hada kasoo kabashada covid-19 Bariga aduunka ayaa Galbeedka aduunka ka wata, dalka Shiinaha ayey u muuqataa intuu maraykanka cusub ee Dunida noqdo, Sidda dhakhsaha leh ee uu uga kabanaayo covid-19 iyo Sidda uu ugu howlanyahay dib u tisqaadsiinta Wadadii Xariirta ee uu berisamaad dhaqaalaha aduunka Ka hagaayey, taas oo mashruuceedii uu gebagebo yahay, isaga oo xaga warshadaha waxa kasoo baxa ama wax lasameeyo Dunida in 10kii Shay 7ba Ka mid ah uu Shiinuhu lahaa, iminkana dalka saamaynta ugu weyn Dunida kuleh inuu noqdo ayuu u tafo xaydan yahay, dhanka kale Sidda ay dalalka aduunku ugu howlanyihiin ladagaalanka iyo cidhib tirka covid-19 Ka weli faraha baas Ku haya, hubaal wixii soosocda guulaa og, se sanadkii hore ee tegey aduunku siddii ahaa maaha, waayo halkii markaad goob ganacsi ama dukaan inaad soo gasho adiga oo afka iyo Sanka duuban ay reebanayd Maanta adiga oo Sanka iyo afku kuu duuban yihiin mooyee ma geli kartid adigoo bilaa afsaar ah!, Siddii loo tukan jiray salaadaha wadarta ee masaajidada ayaa isbedelay oo halkii safaf Garbo-siman oo jeeniga iyo boqnaha isku haya ahaan jireen hada 3 talaabo ayaa labadii ruuxba u dhaxeeya, iyana kabcada siddii loo dawaafi jiray ayaa isbedeshay oo raxan raxantii jibaysnayd ee guclo roorka Isla dhex qaadaysay iyo dhagaxii Madoobaa ee la dhunkan jirtay ama lataaban jiray waa la joojiyey, hadda kolba goosan dad ah oo siddii askar gaardi Ku dawaafaysa lamoodo ayaa maraysa, waayo waxa barxadii lagu dawaafi jiray lagu xarxariiqay xariijimo Dadka faraaya inaanay isku soo dhaafin, socod iyo taagnaan labadaba mudada ay dawaafayaan, siddaa laajigeed ruux kasta maanka badhkii wuxuu ku howlanyey xariijimaha xadaynaaya isku Jirka labada ruux, oo majiraan isriix, isjiidh iyo kacbo gacmo lasoo haabasho, sanadkii hore si kaduwan ayaa loo dawaafayaa, Waxa siddoo kale isbedel Ku yimi dadkii Dunidu sidday u noolaayeen iyo sidday u fikiri jireen, waxa soo foodsaartay cabsi joogta ah, werwer iyo shaki, waayo magaalooyinka waaweyn Dunida waxa aad Ku arkaysaa wadooyinka iyo meel kasta ama goob kasta oo dadku Ku kulmo, fariimo Ku dhegsan oo Dadka faraaya in aanay isku soo dhawaan oo ay laba mitir isku jirsadaan taas oo dhulka loogu dhigay xariijimo laba mitir isku jira, afka iyo sanka oo lahagoogo ayaa iyana sharci waajib ah noqotay oo waa inuu wajigu daboolnaadaa, muuqaalka guud dadka waxa aad Ka dheehanaysaa in ay siddii wax go’doosan oo takoormay uu ruux kastaa yahay , Halka labada indhood ee rag iyo dumarba muuqda aad Ka dhugan karto aragtida dhiibsan ee maanka Ku libdhan ee lahaysata meel lalsan iyada oo aanay u muuqan humaag wax kastoo hor iyo hareer joogaba, dadku wey wada maqan yihiin, siddoo kale waxa uu abuuray Kala xidhiidh fur asxaab iyo qoysba waayo wadamo badan waxa laga madnuucay isku imaatinka qoysaska aan guri kuwada noolayn inay goob Ku kulmaan, in laba mitir layskaga soo dhawaado lama ogola markaa waad dareemi kartaa ummada sidduu caabuqa’Coronavirus’ uu maskaxiyan uu u dhanjafay ee uu u dooriyey Samaan iyo Silowba, ha ahaato hanbarbarka foojignaanta ah ee uu dadkii ku abuuray, ismaydh iyo faraxal, salaan jeeni isku dhiib gacan-qaad, wey ku daysay, gacmo iska dhunkasho iyo Kal iyo laab, iyaga warkood daa’, waayo Cabsi joogto ah ayaa ummadii lasoo wada deristay, taas oo ah, isaga oo ruuxii is og in uu fayowyahay oo aanu bukin, haddana covid-19 dadkii wuu Kala durkiyey, oo waxa sharci noqotay in dadku ama laba ruux isku jirsadaan laba mitir ama saddex talaabo, dadkii wey iswada uruurinayaan ruuxna inuu ruux kale kusoo dhawaado ma ogola inuu Cid Ku dhawaadana ma ogola, waad qiyaasi kartaa dareenka hogoshada leh ee kalinimo ee ku duran ruux kasta iyo siduu ruux kastaa uu u baxsanyahay ee uu u fikirsan yahay, isaga oo Takooran oo gooni jooga, goor walba dadkii Cabsi ayey fiigan yihiin, haddii gaadiidka dad weynaha ama goob dad tiro lahi joogaan, ay dar Alle Rixanyo Ku qabato oo aad qufac joojin weydo, kal hore halkii ummadu ay odhan jireen daaqada u fura, laydha u bax ama bal biyo siiya,
Iminka hadaad rixanyooto, waxaad noqon siddii dad socoto ah oo maraaya dhul bahalo lagu sheego goor habeen dumay, oo jihadii hortooda ahayd ee ay u socdeen uu Aar Libaax ahi Ka ciyo, sidday u salbabakhayaan ee cabsida jeho wareerka leh u diddiso ruuxba meel, ruuxa Qufacaa kadaran oo Ka didmo xun Aar haamaansaday hadda, waayo waa waxaanad arkayn, maqlayn, urinahayn, dareenna malaha oo qofka sambabadiisa markuu mudo daaqo ee uu Soo rito ayaa la dareemaa, dibindaabyana dheer oo qofkasta dareen shaki ayaa ku abuurmaya iyo armuu covid-19Â qabaa?!, Se hubaal dadkaa gocoshada qufacaasi mudo wey ku mudnaanaysaa,
Hadal Iyo dhamaan waa Cibaaro!, aduunkii dhamaa noole yaraan wuxuu Ka qabo, ah il Ma aragtay, oo lagu magac dhabay COVID-19 ayaa bedelay, bal mucjisada Ilaahay sw.!
Illaahay baa Awood leh
Ciddii Aaminsan baa Aqoon leh
Fuad Fartaag
